РФ Үлэҕэ министиэристибэтэ нэһилиэнньэ ханнык араҥатыттан ордук төлөбүр тутуллубатын билиһиннэрэр.
2023 сыл ахсынньытыгар саҥа сокуон ылыныллыбыта. Ол быһыытынан, хомунаалынай төлөбүрүн хамыыһыйатыттан нэһилиэнньэ кэккэ араҥата босхолонор буолбута. Дьиҥэр, сокуон көҕүлээһинэ өссө 2020 с. тахсыбыта эрээри, баан бэрэстэбиитэллэрэ үс сылы быһа дьүүллэһэн баран, биир санааҕа дьэ кэлбиттэр. Хомунаалынай төлөбүрүн пенититтэн уонна хамыыһыйатыттан босхолонор нэһилиэнньэ араҥатын испииһэгин бырабыыталыстыба быһаарыахтааҕа. Ол чэрчитинэн, сыл саҥатыгар Үлэ министиэристибэтэ ураах барылын оҥорбута, кулун тутар 29 күнүгэр диэри нуорма-быраап акталарын порталыгар дьүүллэһиллиэхтээх. Тустаах боппуруоһу “Парламент хаһыата” анаарбыт.
БИИР ТЫЛГА КЭЛИИ
Ким эрэ хомунаалынай төлөбүрүн баан сыһыарыытын көмөтүнэн онлайн төлүүр. Ким эрэ – бааҥҥа бэйэтигэр эбэтэр почтаҕа, сорох дьон – анал терминалга. Бу түгэҥҥэ баан хамыыһыйатыттан сыһыарыы эрэ көмөтүнэн төлөөччүлэр босхолоноллор. Тоҕо диэтэххэ, атын ньыма көмөтүнэн дьайыы оҥоһуллар буолла да, баан ону өҥөнү оҥорбут, ол туһуттан ким эрэ түбүгүрбүт курдук көрөн, “хамнаһын”, ол эбэтэр хамыыһыйатын, тутар. Ити туһунан “Парлемент хаһыатыгар” Госдума Тутууга уонна ДьУоХХ дьыалатыгар кэмиэтин салайааччыта Сергей Пахомов кэпсиир. Кини этэринэн, өҥөнү оҥорооччулар уонна бааннар кэмиэрчэскэй сыһыаннаахтар, оттон хомунаалынай иһин төлүүр дьиэлээх-уоттаах дьон, чуолаан бэтэрээннэр уонна инбэлииттэр, ол икки ардыгар “кыбыллар” көмүскэлэ суох араҥа буолаллар. “Дьон ДьУоХХ өҥөтүн иһин ордук харчыны төлүө суохтаах”, – диир дьокутаат.
Ол иһин ити боппуруоһу көрөр туһунан этии Госдумаҕа 2020 с. киирбит эрээри, баан эйгэтин үлэһиттэрэ ону өйөөбөтөхтөр. Ол гынан баран, дойду бэрэсидьиэнэ болҕомтотун уурбутун кэннэ, 2023 с. биир санааҕа син кэлбиттэр. Ол түмүгэр сокуон ылыныллыбыт.
Билигин ЖКУ төлөбүрүн хамыыһыйата төһө буоларынын төлөбүрү хомуйар эпэрээтэр быһаарар. Үгэс курдук, ол хамыыһыйа төлөнөр харчы уопсай сууматын 1, үксүгэр икки бырыһыана буолар. Оттон сорох терминаллар инньэ 9%-ҥа тиийэ туталлар. Аны туран, ыалга-киһиэхэ хас да кибитээнсийэ кэлиэн сөп. Холобур, дьиэни көрүү-истии, хапытаалынай өрөмүөн, о.д.а. иһин. Итини таһынан, өскөтүн дьиэ олохтоохторо дуогабары салайар хампаанньата суох быһаччы ресурсаны биэрэр тэрилтэни бэйэтин кытта түһэрсибит буоллахтарына, уот уонна гаас иһин туспа кибитээнисийэ эмиэ кэлэр. Ол түмүгэр, аҥаардас төлөбүр хамыыһыйатын иһин дьон сүүһүнэн солкуобайы төлүүрүгэ күһэллэр.
КИМ БОСХОЛОНОР БЫРААПТААҔЫЙ?
РФ Үлэҕэ министиэристибэтэ оннук хамыыһыйаттан босхолонор нэһилиэнньэ араҥатын испииһэгин барылын оҥорбут. Билигин ол дьүүллэһиллэ сылдьар.
Саҥа докумуон быһаарыы суругар ыйылларынан, оннук эбии төлөбүртэн, бастатан туран, “нэһилиэнньэ саамай социальнай кэбирэх араҥата” босхолонуохтаах. Уураах барылын испииһэгэр маннык арҥалар киирбиттэр:
- - элбэх оҕолоох ыаллар 18-тан аҕа саастаах чилиэннэрэ;
- - биэнсийэлээхтэр;
- - инбэлииттэр;
- - бойобуой дьайыы бэтэрээннэрэ;
- - өлбүт эбэтэр кыргыһыы хонуутугар охтубут сэрии инбэлииттэрин, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтарын уонна бойобуой дьайыы бэтэрээннэрин дьиэ кэргэннэрэ.
“Төһө даҕаны испииһэк биэс эрэ пууннааҕын иһин, ол испииһэккэ биһиги эппит нэһилиэнньэбит араҥата барыта хапсар. Биһиги сөптөөх уонна наадалаах дьыаланы оҥордубут”, – диэн Сергей Пахомов бэлиэтиир. Дьокутаат эбэн эппитинэн, дойду улахан бааннара ити сокуон барыла өссө олоххо киириэн иннинэ хамыыйаны тутары тохтоппуттар.
