Киир

Киир

Хой

xoy

Нэдилэ наһаа сэргэхтик саҕаланыаҕа. Олус соһуччу ыра санааҥ туолуо. Холобур, өр сылларга ыра санаа оҥостубут малгын-салгын бэлэх тутуоххун сөп. Интэриниэтинэн аһара үлүһүйээччилэри саҥа билсии-көрсүү күүтэр. Саҥа доҕоттор кэпсээннэрэ-ипсээннэрэ дэлэй буолуоҕа. Уйулҕа хайысхатыгар интэриэс улааппыт. Иллэҥ бириэмэҕин олус чуумпутук уонна туһалаахтык атаарыаҥ. Үрүҥ аска үлүһүйэр сэрэхтээх, онон аскын-үөлгүн көрүнэ сырыт. Суоппардар, суол-иис саахалыттан сэрэхтээх, эппиэтинэстээх буолуҥ.

Оҕус

ogyc

Тулалыыр дьонуҥ болҕомтолоругар “сууланан” сылдьаҕын. Дьиэ кэргэн сыһыана бөҕөргөөбүт аҕай. Маны таһынан, салалтаны кытта уопсай тылы буларгар хаһааҥҥытааҕар да табыгастаах. Доҕотторуҥ өйөбүллэрэ күүс-көмө буоларын өйдүөҥ. Төрөппүттэргин да кытта сыһыан куһаҕана суох. Кытаатан наһаа өрө барбакка сырыт. Үксүгэр иирсээни, өйдөспөт буолууну бэйэҥ саҕалыыр эбиккин. Тапталлааҕыҥ санаатын истэ үөрэн. Куһаҕан санааны иитимэ. Үп-харчы кыһалҕата баар.

Игирэлэр

igire

Үөрэххэ тардыһыыҥ улаатан, саҥаттан саҥаны билэргэ дьулуһаҕын. Оскуола үөрэнээччилэригэр уонна устудьуоннарга ситиһиилээх күннэр. Күн устата кэпсэтэн ааһар дьоҥҥор болҕомтолоох буол. Саҥа саҕахтар арыллыахтара. Эрдэттэн сынньалаҥы былаанныыр үчүгэй. Өрөбүллэри көхтөөхтүк атаардаххына, улаханнык дуоһуйуоҥ. Кытаатан ис туруккун үөрэтэ сырыт. Күннээҕи эрэсиими кэһииттэн сылтаан, төбө ыарыыта ыаллаһар чинчилээх. Бырааска доруобуйаҕын көрдөрүнэриҥ наада.

Араак

rak

Дьахтар аймах эр дьон болҕомтотун сүрдээҕин сүүйэр. Сулумахтар кэлии-барыы, киирии-тахсыы бөҕө буолбуттар. Хаһааҥҥытааҕар да сытыырхайан сылдьаллар. Маны таһынан харчыны хаҥатарга ситиһии баар буолуоҕа. Карьера үрдүк таһымҥа тахсан иһэр. Ыаллар сыһыаннара истиҥ, сылаас. Кэккэни хаҥатарга табыгастаах күннэр диэн сулустар сүбэлииллэр. Бу уларыйыылар салгыы хайдах хабааннаах сайдаллара бэйэҕиттэн тутулуктаах. Хас биирдии хардыыгын, саҥаҕын учуоттаа.

Хахай

xaxai

Айар-тутар дьоҕуруҥ сайдан аҕай сылдьар. Саас кэлэн иһэр буолан, настарыанньаҥ бэртээхэй. Бу күннэргэ тапталлааххын уратытык көрөн, наһаа астыныаҕыҥ. Кини эйиэхэ ураты сыһыанын биллэриэҕэ. Онон эйигин төлөннөөх таптал күүтэр. Үлэ чааһыгар кыайыы-хотуу эмиэ элбэх. Урут да буоларын курдук, үлэҕэр эппиэтинэстээххин, улахан профессионалгын. Саамай сүрүнэ, тэтимҥин ыһыктыма. Суолга-иискэ сэрэхтээх буол, атаҕыҥ таҥаһын көрүнэ сырыт.

Кыыс

kuus

Бэйэҕиттэн уонна тулалыыр дьоҥҥуттан бэрээдэги ирдиигин. Санааҕын сааһыланан туох эрэ суолталаах хардыыны оҥорорго бэлэмнэнэҕин. Биисинэс эйгэтигэр үлэлээччилэри сыралаах үлэ күүтэр. Түһүү уонна тахсыы баар эрээри, саҕалаабыт дьыалаҕын тиһэҕэр тиэрдэргэ дьулус. Соччо билбэт дьоҥҥор наһаа эрэнимэ, кистэлэҥҥин арыйыма. Маны таһынан доруобуйаны көрүнэргэ, бөҕөргөтөргө табыгастаах күннэр. Куһаҕан дьаллыккын быраҕан, көнөр суолга турунууһугун.

Ыйааһын

uyaahun

Нэдиэлэ дьикти соҕустук ааһыа. Үөрүү уонна хомолто сиэттиспитинэн сылдьаллар. Дьиэ кэргэниҥ кыһалҕатын ыһа-тоҕо кэпсээмэ. Утуйуоҥ иннинэ үчүгэйи санаа, быстах санааны киэр кыйдаа. Наһаа элбэҕи толкуйдуугун, төбөҕөр барытын оҥорон көрөҕүн. Буолартан-буолбаттан санааргыыгын, саллаҕын. Кэлин тиһэҕэр син биир барыта үчүгэй буолуо. Эрэлгин сүтэримэ. Үлэҕиттэн саҥа этии киирдэҕинэ, аккаастамматыҥ ордук.

Скорпион

ckorpion

Наһаа сылаастык, чуумпутук дьиэҕэ олорору сөбүлүүгүн эрээри... Эн дьиэҕэ баар буоллаххына – дьонуҥ үөрүү-көтүү бөҕө буолалларын умнума. Онон бары бииргэ дьиэ үлэтин толороргут, хомуна түһэргит наада. Төһө кыалларынан оҕолоргун кытта бириэмэни атаара сатаа. Эн болҕомтоҥ, сылаас сыһыаныҥ тиийбэт курдук. Өрөбүллэри айдааннаах хампаанньаны кытары атаарартан туттун. Куһаҕан түмүктээх буолуон сөп. Хаарты оонньуутугар киирэн биэримэ, мээнэ күүлэйи батыһыма.

Охчут

oxchut

Доҕотторгун кытта суксуруһуу бөҕө буолбуккун. Сороҕор дьиэ кэргэҥҥин, тапталлааххын да умнуоххар диэри үлүһүйэр буолбуккун. Туох эрэ суолталаах бырайыагы олоххо киллэрээри туруулаһаҕыт. Кыаллыбат, табыллыбат балаһыанньа үөскээтэҕинэ, наһаа кыыһырар, кыйаханар, ньиэрбинэйдиир наадата суох. Бэйэҕин туттуна үөрэн. Уопсастыба ортотугар сиэрдээхтик тутта-хапта сылдьарыҥ наада. Аны туран, иэс ылбыт дьоҥҥуттан харчыгын булгуччу ирдэс, умнууга хаалыа.

Чубуку

chybyku

Дьону да, бэйэҕин да албыннаама. Чуолаан, сүрэх дьыалатыгар эппиэтинэстээх буол. Икки куобаҕы сырса сылдьан, хайатын да туппакка хаалыаххын сөп. Таптыыр киһиҥ туһугар туруулас, ис санааҕын арыйан, истиҥник кэпсэт. Сулумахтары тапталга саҥа үктэл күүтэр. Маны таһынан доруобуйаны бөҕөргөтөр инниттэн элбэх битэмииннээх аһы мотуй. Кэрэ аҥаардар, тас көрүҥҥүт биллэ тупсубут, кырасыабайгыт “бэргээбит”.

Күрүлгэн

kyrylgen

Дьону кытта түргэнник уопсай тылы булаҕын. Онтуҥ үлэҕэр-хамнаскар сүрдээҕин көмөлөһүө. Бэйҕин үрдүк таһымнаах исписэлиис быһыытынан көрдөрөргөр кыах баар. Уһуннук олорор үлэлээх буоллаххына, элбэхтик хамнаныаххын наада. Олоххор успуорду эбэн биэрдэххинэ, куһаҕана суох буолуо этэ. Тас көрүҥҥүн көрүнэ сырыт, ыһыктыныма. Аҕа саастаах Күрүлгэннэр эбии дьарыктаах буоларга дьулуһуҥ. Чуҥкук олоххутун киэргэтэ таарыйа, уопсастыбаннай үлэҕэ сыстыаххытын сөп.

Балыктар

balyk

Олус бытааннык, аргыый-наллаан сылдьаҕын. Арааһа, барыны-бары былааннаан, хаһааҥҥытааҕар да холкутуйбуккун. Тус олох чааһыгар эттэххэ, сыһыаны быһаарса сатаама. Барыта кэмигэр буолуо. Бириэмэ биһигиннээҕэр муударайын өйдөө. Өрөбүллэри чугас киһигин кытта култуурунайдык атаардаххына, өссө үчүгэй буолуоҕа. Уопсайынан, эйигин наһаа үөрүүлээх, холку нэдиэлэ күүтэр. Онон санааҕын сааһылаан, үөрэ-көтө сырыт.

Санааҕын суруй