Хой
Эйигин интэриэһинэй билсиһии күүтэр. Сүрэҕиҥ аҥаарын көрсө илик буоллаххына, тас көрүҥҥэр болҕомтото уур. Кими эмэ көрөөт даҕаны, таптаан кэбиһиэххин сөп. Нэдиэлэ ортотуттан чугас дьонуҥ, дьиэ кэргэниҥ көмөҕө наадыйыахтара. Быыс булан көмөлөһө сатаа. Өрөбүллэргэ чугас айан күүтэр.
Оҕус
Биир кэм дьиэҕэ олорортон муунтуйа, үлэҕэ тиэстэртэн сылайа быһыытыйбыккын. Ол мунньуллубут “пааргын” чугас дьоҥҥор таһаарыаххын, тымтан-тырыттан киирэн барыаххын баҕараҕын. Кыыһырарга, дьоҥҥун өһүргэтэргэ ыксаама. Ол оннугар биир күнү бэйэҕэр анаан, хаама түс, доҕотторгун көрүс. Үлэ эрэ туһунан кэпсэппэккэ, дьон олоҕун ыйыталас, инники былааннары ырыҥалаа.
Игирэлэр
Тулалыыр дьонуҥ сылаас болҕомтонон, тапталынан угуттуохтара. Төбөҕүн сүтэримэ, ууллан хаалыма. Утары эппиэттэһэн, эйэҕэс тыллары бэлэхтээ, кыһалҕаларын ыйыталас, көмөлөһө сатаа. Өрөбүллэргэ түүннэри күүлэйдии эбэтэр сэрэхтээх соҕус айаҥҥа ыҥырыахтара. Аккаастан, аны онно-манна түбэһэ сылдьыаҕыҥ. Оннук “көр-нар” наадата суох.
Араак
Дьиэ түбүгэ-садьыга үксээбит. Үлэҕиттэн, үөрэххиттэн бириэмэ буллуҥ эрэ, дьиэҕэр ыксаа. Хата, ол оннугар өрөбүл күн айылҕаҕа таҕыс, киинэҕэ сырыт. Тапталлааҕыҥ болҕомто эрэйэр эбит. Эр дьон арамаантыка биэчэрин тэрийиҥ, кэрэ аҥардар минньигэс ас астаан үөрдүҥ. Кыра да болҕомто сыһыаҥҥытын биллэ бөҕөргөтүөҕэ.
Хахай
Хамаандаҕа үлэлиир Хахайдар, дьон санаатын истэ үөрэниҥ. Кэлиҥҥи кэмҥэ “мин эрэ аҕай” бириинсибинэн салайтара сылдьаҕыт. Нэдиэлэ бүтүүтэ култуурунай тэрээһин бөҕө күүтэр. Барытыгар кытта, көстө сатыыгын эбит. Ол эрээри, сынньанаргын умнума, доруобуйа диэн туохтааҕар да күндү. Дабылыанньаҕын көрүн.
Кыыс
Эйигин өһүргэтэ, кыыһырда сатыыр дьон баар. Кыһалҕаланнахтарына эрэ көстөр дьону тэйит. Доҕотторуҥ ортотугар ордук санааччылар бааллар эбит. Нэдиэлэ үөрэххэ-билиигэ табыгастаах. Саҥа куурустарга суруйтар, сонун кинигэтэ атыылас. Өрөбүл күннэригэр дьиэ-уот үлэтигэр умса түс.
Ыйааһын
“Үлэ -- дьол” диэн нэдиэлэтээҕи сытаатаҥ буолуоҕа. Күүс-уох эбиллибит, тыл-өс тупсубут. Салалтаҥ уу иһэ-иһэ хайгыаҕа. Кытаатан ити тэтимҥин ыһыктыбакка, кимэн киирэн ис. Элбэх эппиэтинэстээх үлэ сүктэриллиэҕэ, болҕомтолоох буол. Бу сылдьан бэйэҕиттэн мөлтөх дьону сиилээмэ, сэнээмэ. Кыах тиийэринэн үтүө сүбэһит буол.
Скорпион
Нэдиэлэ саҥатыгар уоскуйан, үөһэ тыынан ыл. Дьэ ол кэннэ, үлэҕэ-түбүккэ түһүнэн кэбис. Саҥа идиэйэлэр саҕыллыахтара, билсиһиилэр баар буолуохтара. Өрөбүллэргэ сыаналаах табаары, туһалаах атыыны ыларга табыгастаах кэмнэр. Харчыгын сөпкө тутуннаххына, барыһырыаххын сөп.
Охчут
Дьон санаатын табар, тапталын сүүйэр эппиэтинэстээх күннэр үүммүттэр. Наһаа наҕылыйыма, боччумнаах, оттомноох буол. Бу күннэргэ сибээс олохтуур, кыахтаах дьону кытары билсэр түгэн күлүм гыныаҕа. Тылгын-өскүн чочуйа сырыт. Саҥа билсиһииттэн туһалаах сонуннары истиэҕин.
Чубуку
Кыһалҕалаах буоллаххына, доҕотторгор суҥхарартан кыбыстыма. Эн да көмөлөһөҕүн эбээт, онон харса суох ыйыталаһан, сүбэ-ама көрөдөһөн ис. “Барытын бэйэм” дии-дии, дьыала бөҕөтүгэр ылсар эбиккин. Күнннээҕи кыраапыккын наардан, сааһылаан кэбис. Салалтаҥ эбии үлэ, тус сорудах биэрэн соһутуон сөп.
Күрүлгэн
Тапталга табыллыаҥ. Успуордунан дьарыктан, аскын көрүҥ. Оччоҕо өссө тупсуоҕуҥ, өйүҥ-санааҥ даҕаны сырдыаҕа. Нэдиэлэ ортото дьыалабыай этии киириэҕэ. Харчы өттүгэр табыллыаҕыҥ. Нэдиэлэ бүтэһигэр доҕотторуҥ ыалдьыттыы кэлиэхтэрин баҕарыахтара. Аккаастана сатаама. Бэркэ сэргэхситиэхтэрэ, туһалаах кэпсэтииини саҕалыахтара.
Балыктар
Айанныыр дьоҥҥо кыра мэһэй көстүөн сөп. Табыллар буоллаҕына, ыраах айанныыртан туттун. Сүүрэ-көтө элэкэчийэ сылдьаҥҥын, дьиэ кэргэҥҥин отой умнубуккун. Сыһыан тупсуутун, оҕолору көрүү-истии туһунан толкуйданыаххын наада. Тапталыҥ тугу эрэ этиэн баҕарар, кэпсэт. Олох эн эрэ тула оргуйар буолбатах, дьоҥҥун санаа.
Сэҥээриилэр