Киир

Киир

Эгэлгэ

Спорт

Бастыҥ эдэр саахыматчыттары быһаардылар  

Кыргыттар уонна уолаттар ортолоругар Дьокуускай куорат саахымакка күрэхтэһиитигэр…
25.04.24 12:02
Экэниэмикэ

Дьон хамнаһа ипотека да ыларга тиийбэт буолбут

Арассыыйа олохтоохторун дохуота ипотеканан кыбартыыра атыылаһарга ырааҕынан эппиэттэспэт…
25.04.24 10:11
Сонуннар

Ил Түмэҥҥэ кэмниэ-кэнэҕэс бэйдиэ сылдьар ыттары дьаһайар сокуону ылыннылар

Ил Түмэн дьокутааттара бэйдиэ сылдьар кыыллары бэрээдэктиир туһунан сокуон бырайыагын…
24.04.24 16:23
Сканворд

Сахалыы сканворд №54

Сахалыы сканворду толорорго сахалыы клавиатураны туһанар ирдэнэр. Хоруйдара "Завершить"…
24.04.24 14:21
Сонуннар

Саха сирэ Аҕа дойду сэриитигэр Улуу Кыайыы 80 сылыгар бэлэмнэнэр

СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Георгий Степанов «Кыайыы»…
24.04.24 13:26
Сонуннар

Александр Жирков Казахстаҥҥа Саха сирин күннэригэр кыттыыны ылла

Казахстан Өрөспүүбүлүкэтин ыҥырыытынан Казахстаҥҥа ыытыллыбыт Саха сирин күннэригэр Ил…
24.04.24 12:17
Дьай

Анастасия Иванова сирэйин эпэрээссийэтигэр харчынан көмө ирдэнэр

Эрин илиититтэн кулгааҕа, мунна, иэдэһэ суох хаалбыт 34 саастаах Өлүөхүмэ олохтооҕор,…
24.04.24 12:02
Култуура

“Кыталыктаах кырдалым” киинэ тахсан эрэр

Муус устар 25 күнүттэн саҕалаан Саха сирин бары киинэ тыйаатырдарыгар Михаил Лукачевскай…
24.04.24 11:38
Эгэлгэ

“ТаймЛизинг” атыыта-тутуута: барыстаах этиилэр уонна үбүлээһин усулуобуйатын туһунан

Лизинг ньыматынан наадалаах тэрили (оборудование) атыылаһан саҥа бырайыактары олоххо…
23.04.24 12:25

Фоторепортаж

Кыһыҥҥы Кэнкэмэ кэрэ миэстэтиттэн фоторепортаж
Бүлүүлүүр айан суолун 47 км (Дьокуускайтан) “Кэнкэмэ” диэн саҥа турбаза баар буолбут.…

07.02.23 11:27

Аммаҕа экологтар, уопсастыбаннай иниспиэктэрдэр уонна оҕолор көҕүлээһиннэринэн хомуллубут туһаттан тахсыбыт батарыайкалары куоракка анал сиргэ киллэрэн туттардылар. Бу кэнниттэн батарыайкалар Челябинскай куоракка хаттаан оҥоһуллууга барыахтара.



Аммаҕа туһаттан тахсыбыт батарыайкалары мунньуу аахсыйатыгар оскуолалар, уһуйааннар, эбии үөрэхтэһин тэрилтэлэрэ көхтөөхтүк кытталлар. Аахсыйаны көҕүлээччилэр батарыайкалар тулалыыр эйгэҕэ, киһи этигэр - хааныгар буортулаахтарын туһунан лиэксийэлэри ааҕаллар. Батарыайка араас эттиктэр дьайыыларынан үлэлиир электричествоны солбуйар, ол иһин уопсай бөххө мээнэ быраҕыллара көҥүллэммэт.

Амма 2

Манна баар сибиниэс бүөрү, ньиэрбэни, уҥуоҕу, кадмий тыҥаны, бүөрү, уртуут мэйиини, ньиэрбэни, никель уонна цинк тириини, щелочь салыҥнаах бүрүөҕэ охсуулаахтар. Оттон сыбаалкаҕа быраҕыллыбыт батарыайка сир аннынааҕы ууга тиийэн улахан иэннээх кырыһы, ууну киртитэр. Ол иһин экологтар хас биирдии дьиэҕэ хаппахтаах пластик иһиккэ, бааҥкаҕа биитэр хоппоҕо мунньалларыгар уонна Амма маҕаһыыннарыгар туттаралларыгар ыҥыраллар.

– Айылҕаҕа харыстабыллаах сыһыан барыта дьиэттэн саҕаланар. Уопсастыбанньыктар, уһуйааччылар, оҕолор, төрөппүттэр айылҕа харыстабылын иниспиэксийэтин кытта бииргэ үлэлиибит, өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллар араас аахсыйаларга кыттабыт.

Амма 3

Иниспиэксийэ биэрбит массыынатынан улуус үрдүнэн хомуллубут батарыайкалары хомуйан, куоракка тиэйэн киллэрэн «Юником» диэн маҕаһыыҥҥа туттардыбыт, онон Аммабыт айылҕатын буортулаабакка анал тутар сиргэ илдьэн сэмэй кылааппытын киллэрэбит. Дьон сылдьар сирдэригэр «Талба», «Махтал», «Западный», «Камелот» курдук маҕаһыыннарга биэс лиитэрэлээх иһиттэргэ батарыайкалары мунньуҥ диэн хаалларарбыт. Дьон манна дьиэлэриттэн аҕалан туттараллар, оскуолалар, уһуйааннар биирдиилээн дьон иниспиэксийэҕэ эмиэ аҕалаллар. Аахсыйаҕа кыттыбыт дьоҥҥо, оҕолорго барыларыгар махтанабыт. Хас биирдии олохтоох ити курдук айылҕаҕа харыстабыллаах сыһыанын көрдөрөн көмө буолара, бу аахсыйа сыл аайы салҕанара, дьон сылдьар уопсастыбаннай миэстэлэригэр анал урналар тураллара, куоракка тиэйэр массыыналар баар буолаллара наадалаах, - диэн этэр эдэр натуралистар ыстаансыйаларын педагога, уопсастыбаннай иниспиэктэр Александра Киренская.

Амма 4

 Алтана Артемьева.

Сигэтэ: https://xn--80aaaambpp4b1d.xn--p1ai/article/35940

Санааҕын суруй

Истиҥ эҕэрдэ

  • Үбүлүөйгүнэн эҕэрдэ!

    Уйулҕаһыт, норуот эмчитэ, “Сандаар” уопсастыбаннай түмсүү салайааччыта, Дьокуускай куорат олохтооҕо, биһиги эрэдээксийэбит чугас киһитэ, ытыктабыллаах Юлия Юрьевна НИКОЛАЕВА бүгүн, бэс ыйын 10 күнүгэр, 65 сааһын томточчу туолла. "Кыым" хаһыат аатыттан итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибит!
  • Үбүлүөйгүнэн эҕэрдэ!

    СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕын дьокутаата, “Ил Түмэн” бэчээт кыһатын генеральнай дириэктэрэ - сүрүн эрэдээктэрэ Мария Николаевна Христофорова үбүлүөйдээх сааһын бэлиэтиир.
  • 70 сааскынан истиҥ эҕэрдэ!

    Күндү кэллиэгэбитин, ытыктыыр доҕорбутун Владимир Николаевич Федоровы 70 сааскын томточчу туолбуккунан ис сүрэхпититтэн эҕэрдэлиибит!
    Эҕэрдэни кытары "Ситим" медиа бөлөх, "Кыым", "Күрүлгэн эрэдээксийэлэрэ"
  • Истиҥ эҕэрдэбитин этэбит

    Ытыктыыр киһибитин Анатолий Никитич Осиповы 80 сааскынан сүһүөхтээх бэйэбит сүгүрүйэн туран эҕэрдэлиибит!
    Эҕэрдэни кытары кытары оҕолоруҥ, кийииттэриҥ, күтүөтүҥ, сиэннэриҥ, хос сиэниҥ, аймахтарыҥ, чугас дьонуҥ!

Умнуллубат мөссүөн

  • Күндү киһибит туһунан сырдык өйдөбүл умнуллуо суоҕа...

    2024 сыл олунньу 2 күнүгэр кэргэним, оҕолорум ийэтэ Коротова Матрена Михайловна соһуччу бу олохтон барда...
  • Артурбут куруук сүрэхпитигэр баар...

    Күҥҥэ тэҥниир күндү киһибит, көмүс чыычаахпыт, улахан уолбут, убайбыт, бырааппыт Александров Артур Арианович бу Орто дойдуттан барбыта 40 хонуга тохсунньу 31 күнүгэр туолла.
  • Тумус туттар күндү киһибит...

    Биһиги дьиэ кэргэн күндү киһибит, тапталлаах оҕом, кэргэним, аҕабыт, эһэбит, тумус туттар, дурда-хахха буолар убайдаатар убайбыт, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ис дьыалаҕа министиэристибэтин бэтэрээнэ Отов Геннадий Егорович ыарахан ыарыыттан күн сириттэн букатыннаахтык барбыта бу дьыл тохсунньу 18 күнүгэр 40 хонугун туолла.
  • Кинини санаатахпытына, сүрэхпит сылааһынан туолар

    Биһиги аҕабыт, Василий Хрисанфович Кашкин, тыыннааҕа эбитэ буоллар, бу дьыл сэтинньи 11 күнүгэр 71 сааһын туолуох этэ. Ону баара кини бу күн сиригэр баара-суоҕа үйэ аҥаара эрэ олорон ааспыта...