Арктика олохтоохторо өрөспүүбүлүкэҕэ оҥоһуллан тахсар тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын 4 %-нын оҥороллор. Саха сирин парламена табаны иитиини үбүлээһини, хотугу аҕыйах ахсааннаах норуоттар төрүт дьарыктарын быһыытынан элбэтэр сыаллаах диэн 6-с ыҥырыылаах Ил Түмэн тыа сиригэр уонна аграрнай бэлиитикэҕэ кэмитиэтин бэрэссээдээтэлэ Андрей Находкин иһитиннэрэр.
Атырдьах ыйын 9 күнүгэр Аан дойду төрүт олохтоох омуктарын күнэ бэлиэтэнэр. Бүгүҥҥү күннээҕи үлэттэн-хамнастан төрүт омуктар инники кэскиллэрэ тутулуктаах.
“Саха сиригэр судаарыстыбаннай өйөбүл аттарыллан ыытылларын көрөргө былааннаах үлэ ыытыллар. Ол курдук, хороҕор муостааҕы иитиигэ субсидия ыстаапката 45 тыһ. солк. тэҥнэһэр, онно барыта 31 мөл. 770 тыһ. солк. көрүллэр. Онтон хотугу табаны иитиигэ биир төбө иһин субсидия ыстаапката 4995 солк.-тан 5335 солк. диэри үрдээтэ, уопсайа 1 млрд солк. ананна. Түргэнник ситэр дьиэ сүөһүтүгэр, көтөрүгэр 20 мөл. солк. бүддьүөт икки ардынааҕы трансферт бэрилиннэ”, – диэн Андрей Находкин бэлиэтээтэ.
Профильнай кэмитиэт баһылыга иһитиннэрбитинэн, 2023 с. өрөспүүбүлүкэ арктикатааҕы оройуоннарын аграрнай салаатын үбүлээһин 1 млрд 763 солк. тэҥнэспит. “Бу тыа хаһаайыстыбатыгар судаарыстыбаннай бырагыраама 11 %-на буолар. Ил Түмэн дьокутааттара өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбатын кытта тэҥҥэ хотугу улуустар кыһалҕаларын, ол иһигэр бүддьүөт үбүлээһинин үрдээһинин, мэлдьи болҕомто киинигэр туталлар”, – диэн эттэ.
Арассыыйаҕа аҕыйах ахсааннаах төрүт омуктарынан өбүгэлэрин сирдэригэр олохсуйан олорор, төрүт дьарыктарынан дьарыктанар, 50 тыһ. аҕыйах ахсааннаах, бэйэлэрин туспа омугунан ааҕынар норуоттар ааҕыллаллар.
РФ манныктарга киирсэллэр – 47 этнос, бу иһигэр аҕыйах ахсааннаах 40 Хотугу, Сибиир уонна Уһук Илин норуоттара. Кинилэр РФ 30 субъегар тарҕанан, түөлбэлээн олороллор, 65 %-нара тыа сиригэр олохсуйар.
Биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр 40 тыһ. долган, эбээн, эбэҥки, чукча уонна юкагир баар.
Бэйэ кэр.