Киир

Киир

Эгэлгэ

Спорт

Бастыҥ эдэр саахыматчыттары быһаардылар  

Кыргыттар уонна уолаттар ортолоругар Дьокуускай куорат саахымакка күрэхтэһиитигэр…
25.04.24 12:02
Экэниэмикэ

Дьон хамнаһа ипотека да ыларга тиийбэт буолбут

Арассыыйа олохтоохторун дохуота ипотеканан кыбартыыра атыылаһарга ырааҕынан эппиэттэспэт…
25.04.24 10:11
Сонуннар

Ил Түмэҥҥэ кэмниэ-кэнэҕэс бэйдиэ сылдьар ыттары дьаһайар сокуону ылыннылар

Ил Түмэн дьокутааттара бэйдиэ сылдьар кыыллары бэрээдэктиир туһунан сокуон бырайыагын…
24.04.24 16:23
Сканворд

Сахалыы сканворд №54

Сахалыы сканворду толорорго сахалыы клавиатураны туһанар ирдэнэр. Хоруйдара "Завершить"…
24.04.24 14:21
Сонуннар

Саха сирэ Аҕа дойду сэриитигэр Улуу Кыайыы 80 сылыгар бэлэмнэнэр

СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Георгий Степанов «Кыайыы»…
24.04.24 13:26
Сонуннар

Александр Жирков Казахстаҥҥа Саха сирин күннэригэр кыттыыны ылла

Казахстан Өрөспүүбүлүкэтин ыҥырыытынан Казахстаҥҥа ыытыллыбыт Саха сирин күннэригэр Ил…
24.04.24 12:17
Дьай

Анастасия Иванова сирэйин эпэрээссийэтигэр харчынан көмө ирдэнэр

Эрин илиититтэн кулгааҕа, мунна, иэдэһэ суох хаалбыт 34 саастаах Өлүөхүмэ олохтооҕор,…
24.04.24 12:02
Култуура

“Кыталыктаах кырдалым” киинэ тахсан эрэр

Муус устар 25 күнүттэн саҕалаан Саха сирин бары киинэ тыйаатырдарыгар Михаил Лукачевскай…
24.04.24 11:38
Эгэлгэ

“ТаймЛизинг” атыыта-тутуута: барыстаах этиилэр уонна үбүлээһин усулуобуйатын туһунан

Лизинг ньыматынан наадалаах тэрили (оборудование) атыылаһан саҥа бырайыактары олоххо…
23.04.24 12:25

Фоторепортаж

Кыһыҥҥы Кэнкэмэ кэрэ миэстэтиттэн фоторепортаж
Бүлүүлүүр айан суолун 47 км (Дьокуускайтан) “Кэнкэмэ” диэн саҥа турбаза баар буолбут.…

07.02.23 11:27

Сааскы халаан уута харса суох элбии турарынан, дьон дьиэлэрин ылбытынан, ылар да куттала улаханынан, бу дьыл 15 күнүгэр улуус үрдүнэн ыксаллаах быһыы-майгы биллэриллэн турар.

Бу иннинэ мэҥэ үтүөкэн дьоно-сэргэтэ халаантан улаханнык айгыраабыт ыаллаһа сытар Амма улууһун кыһалҕалаахтарыгар аһынан, үбүнэн көмөлөһүүгэ биир бастакынан ылсыбыттара. Оттон бүгүн -- айылҕа суоһарыылаах алдьатыыта бэйэлэригэр суоһуур. Ол быһыытынан, бэлэмнэнии, сэрэтии, ууну боһойуу үлэтэ үгэннээн турар.

Бу туһунан сиһилии билсээри “Мэҥэ Хаҥалас улууһа” МТ баһылыгын олох-дьаһах уонна сиргэ куттал суох буолуутугар солбуйааччыта Александр Иванович Тарасовы кытта кэпсэтэ сырыттым. Александр Иванович:

– Бүгүҥҥү туругунан, биһиги улууска ордук уустук балаһыанньа Ороссолуода нэһилиэгэр бэлиэтэнэр. Манна 56 дьиэ халаан уутугар ылларда, ону таһынан отучча ыал тиэргэнигэр уу киирдэ. Хаптаҕайга – отучча ыал дьиэтэ, Суола Мооругар – 10-ча дьиэҕэ, Хочоҕо – 2 ыал, Табаҕаҕа 1 ыал дьиэтэ ууга барда.

meg1

Куттала диэн, Суола үрэхпит билигин да уутун киллэрэ турар. Оттон өрүс эҥээр нэһилиэктэртэн Табаҕаҕа муус харбытыттан, Ороссолуодаҕа уу эбиллиэ, Хаптаҕайы уонна Павловскайы ылыа диэн сэрэхэдийэбит. Павловскайга дьиэлэригэр тиийэ илик, кытыы тиэргэннэрин ылла. Ону таһынан 4 даамбаны, Өлөчөйгө — муостаны алдьатта. Хочоҕо, Тиэлигигэ уонна Чыамайыкыга диэри сиринэн суола суох олоробут. Бэдьимэ, Сыымах суоллара эмиэ алдьаммыттара.

meg2

– Оо! Аһыыр астара, килиэптэрэ баар дуу, эмп-томп өттүнэн хааччыллыылара хайдаҕый?

– Бу нэдиэлэ бүтүүтүгэр диэри тиийэр ас-үөл саппааһа баар. Дьэ, ол гынан баран кыра, улахан үрэхтэрбит ууларын киллэрэ туралларынан, хаайтарыы уһаан бардаҕына, уустук буолуон сөп. Ол гынан баран, кыһалҕаламмыттарбытын хаалларбаппыт, атынан, эргийэн да тиийэн, хааччыйар гына быһаарса, толкуйдуу сылдьабыт.

meg3

— Эһиги диэки сүөһү-сылгы ууга былдьаныыта баар дуу?

— Ороссолуодаҕа түүн ортото эмискэ уу киирэн, биир ыал сэттэ сүөһүтэ (о.и. икки ыанньык), биир ыалтан – биир сүөһүлэрэ ууга былдьаммыта. Итинтэн атын сүтүк суох, уу ылбат сирдэригэр тиэрдиллэн тураллар. Аһыыр астаахтар.

meg4

— Халааҥҥа эмсэҕэлээбит улуустар, холобур, Амма, Таатта, Хаҥалас уопсастыбанньыктара куоракка көмө пууннарын арыйан, дьонноругар көмөлөһө, өйөбүл буола олороллор. Эһиэхэ ити өттүнэн балаһыанньа хайдаҕый?

— Биһиги улуустааҕы уопсастыбанньыктарбыт билигин ас-таҥас хомуйуутун саҕалаан, үлэлэһэ сылдьаллар. Ону миэстэтигэр илтэрэр суолу тобулуохпутун наада. Кэлэр нэдиэлэттэн өссө күүскэ үлэлэһиэхтэрэ дии саныыбын.

meg5

— Оннук ээ. Бэйэ-бэйэҕэ көмөлөстөххө эрэ табыллар. Эһиги ыаллыы аммаларга көмөлөспүккүтүн истибиппит.

— Ханнык баҕарар кэмҥэ саха киһитэ кыһалҕалаахха көмөлөһөр үтүө үгэстээх. Күүппэтэх өттүттэн охсуу кимиэхэ баҕарар кэлиэн сөп. Аммаҕа мантан 11,5 туонна ыраас, бытыылкалаах уу, 69 тыһ. суумалаах ас-үөл тиэрдиллибитэ. Биирдиилээн тэрилтэлэр, холобур улуустааҕы үөрэх управлениетын үлэһиттэрэ биир күннээх хамнастарын ыыппыттара. Өссө да көмөлөһүөх этибит да, халааммыт бэйэбитин ситэн ылла. Чүүйэбит алааһа толору туолан турар, уута өссө эбилиннэ да, Майа сэлиэнньэтин уу ылар кыахтаах. Онон билиҥҥиттэн ууну аҕыйатаары хоруу хастара сылдьабыт. Кылгастык эттэххэ, итинник.

kyym.ru

Санааҕын суруй

Истиҥ эҕэрдэ

  • Үбүлүөйгүнэн эҕэрдэ!

    Уйулҕаһыт, норуот эмчитэ, “Сандаар” уопсастыбаннай түмсүү салайааччыта, Дьокуускай куорат олохтооҕо, биһиги эрэдээксийэбит чугас киһитэ, ытыктабыллаах Юлия Юрьевна НИКОЛАЕВА бүгүн, бэс ыйын 10 күнүгэр, 65 сааһын томточчу туолла. "Кыым" хаһыат аатыттан итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибит!
  • Үбүлүөйгүнэн эҕэрдэ!

    СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕын дьокутаата, “Ил Түмэн” бэчээт кыһатын генеральнай дириэктэрэ - сүрүн эрэдээктэрэ Мария Николаевна Христофорова үбүлүөйдээх сааһын бэлиэтиир.
  • 70 сааскынан истиҥ эҕэрдэ!

    Күндү кэллиэгэбитин, ытыктыыр доҕорбутун Владимир Николаевич Федоровы 70 сааскын томточчу туолбуккунан ис сүрэхпититтэн эҕэрдэлиибит!
    Эҕэрдэни кытары "Ситим" медиа бөлөх, "Кыым", "Күрүлгэн эрэдээксийэлэрэ"
  • Истиҥ эҕэрдэбитин этэбит

    Ытыктыыр киһибитин Анатолий Никитич Осиповы 80 сааскынан сүһүөхтээх бэйэбит сүгүрүйэн туран эҕэрдэлиибит!
    Эҕэрдэни кытары кытары оҕолоруҥ, кийииттэриҥ, күтүөтүҥ, сиэннэриҥ, хос сиэниҥ, аймахтарыҥ, чугас дьонуҥ!

Умнуллубат мөссүөн

  • Күндү киһибит туһунан сырдык өйдөбүл умнуллуо суоҕа...

    2024 сыл олунньу 2 күнүгэр кэргэним, оҕолорум ийэтэ Коротова Матрена Михайловна соһуччу бу олохтон барда...
  • Артурбут куруук сүрэхпитигэр баар...

    Күҥҥэ тэҥниир күндү киһибит, көмүс чыычаахпыт, улахан уолбут, убайбыт, бырааппыт Александров Артур Арианович бу Орто дойдуттан барбыта 40 хонуга тохсунньу 31 күнүгэр туолла.
  • Тумус туттар күндү киһибит...

    Биһиги дьиэ кэргэн күндү киһибит, тапталлаах оҕом, кэргэним, аҕабыт, эһэбит, тумус туттар, дурда-хахха буолар убайдаатар убайбыт, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ис дьыалаҕа министиэристибэтин бэтэрээнэ Отов Геннадий Егорович ыарахан ыарыыттан күн сириттэн букатыннаахтык барбыта бу дьыл тохсунньу 18 күнүгэр 40 хонугун туолла.
  • Кинини санаатахпытына, сүрэхпит сылааһынан туолар

    Биһиги аҕабыт, Василий Хрисанфович Кашкин, тыыннааҕа эбитэ буоллар, бу дьыл сэтинньи 11 күнүгэр 71 сааһын туолуох этэ. Ону баара кини бу күн сиригэр баара-суоҕа үйэ аҥаара эрэ олорон ааспыта...